Erken yaşların çocuğun gelişimindeki önemi dikkate alındığında, erken çocukluk bakımı ve okul öncesi eğitimin kritik rolü açıkça görülüyor. Ancak, rakamlar ülkemizde okul öncesi eğitime katılımın halen düşük olduğuna işaret ediyor. Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması (TNSA) çocuğun yaşı büyüdükçe ve hane halkının varlık seviyesi yükseldikçe katılımın arttığını gösteriyor. Okul öncesi eğitime katılımı etkileyen en önemli değişkenler; hane halkının varlık seviyesi, annenin eğitim düzeyi ve annenin istihdam durumu olarak dikkat çekiyor.
Anne Çocuk Eğitim Vakfı (AÇEV) ve Eğitim Reformu Girişimi (ERG) işbirliğinde hazırlanan “Türkiye’de Erken Çocukluk Bakımı ve Okul Öncesi Eğitime Katılım” başlıklı bilgi notu; Türkiye’de erken çocukluk bakım ve okul öncesi eğitim (EÇBE) hizmetlerine katılımın yaşa ve hane halkı özelliklerine göre değişimini göstermeyi hedefliyor ve bu verileri dikkate alarak farklı yaş gruplarına ve hedef kitlelere yönelik politika önerileri sunuyor.
2019 yılında okul öncesi eğitimin 54. aydan itibaren zorunlu hale gelmesinin Türkiye’nin erken çocukluk bakım ve eğitimi politikalarının daha fazla geliştirmesi için önemli bir fırsat olduğuna inanıyor, bilgi notunda öne çıkan birkaç öneriye aşağıda yer veriyoruz;
Türkiye’de erken çocukluk bakım ve okul öncesi eğitim (EÇBE) hizmetlerine katılımı artırmaya yönelik politika önerileri
1. Türkiye’de eğitim politikaları 5 yaş grubunun okullulaşmasını olumlu etkilemiştir ancak okul öncesi eğitime katılım halen düşüktür. Bundan sonra geliştirilecek politikalar 3 ve 4 yaş gruplarını da hedef almalıdır.
2. Okul öncesi eğitimde arzı artırmaya yönelik farklı politikalar devreye girmelidir.
3.Yoksul ailelerin katılımını olumsuz etkileyen okul öncesi eğitim ücretleri özellikle kamu hizmetlerinde ihtiyaç sahibi kitleler için ücretsiz olmalıdır.
4. Okul öncesi eğitime katılımı artırmaya yönelik politikalar geliştirilirken, çeşitli nedenlerden ötürü dezavantajlı konumda olan çocukların eğitim hakkının sağlanması önemlidir.
5. Küçük yaştaki çocukların (özellikle 0-4 yaş arası) anneler tarafından bakılması için annelerin desteklenmesine yönelik savunuculuk çalışmaları önemlidir.
6. Erken çocukluk bakım ve okul öncesi eğitim programlarının niteliği kamu tarafından benimsenecek tüm politikalarda gözetilmelidir.
Önerilerin erken çocukluk politikalarına ışık tutmasına ve yapılacak çalışmaların tüm çocuklara ulaşması umuduyla sizlerle paylaşıyoruz.
Türkiye’de Erken Çocukluk Bakımı ve Okul Öncesi Eğitime Katılım – Rapor
Türkiye’de Erken Çocukluk Bakımı ve Okul Öncesi Eğitime Katılım – Özet